در فصل تابستان چه کنیم،گرمازده نشویم
|
گرمازدگی در فصل تابستان: این بیماری نه تنها در افراد عادی بلکه در ورزشکاران نیز به کرات دیده می‌شود که با رعایت نکاتی ساده می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد. به هم خوردن تعادل در مکانیسم‌های تنظیمی‌گرمای بدن، گرمازدگی نامیده می‌شود. تولید گرما در بدن به علت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارت ایجاد شده باعث گرمازدگی می‌شود. گرمازدگی به دو دسته تقسیم می‌شود: الف) کلاسیک. ب) فعالیتی. نوع کلاسیک بیشتر در سنین بالا و در بیماران قلبی وعائی، بیماری‌های مزمن، بیماری‌های روانی، معلولان، افراد چاق، افرادی که به هر دلیل دچار کاهش آب بدن شده اند، استفاده‌کنندگان از بعضی دواها (آرامبخش و خواب‌آور، آنتی کولینرژیک، آنتی هیستامین و داورهای مدر) پس از چند روز تماس با هوای گرم که امکان تهویه مناسب محیط هم نباشد اتفاق می‌افتد. نوع فعالیتی در سنین پایین‌تر و به دنبال فعالیت‌ها و ورزش‌های سنگین در آب و هوای گرم (مانند کسانی که مسافت زیادی می‌دوند، بازیکنان فوتبال) و در شرایط کمبود آب بدن (دهیدراتاسیون) اتفاق می‌افتد. به‌طور کلی گرمازدگی در بالای ۵۰ سال و بیشتر در فصول گرم و مرطوب اتفاق می‌افتد که دمای مرکزی بدن به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. افراد مستعد گرمازدگی شامل کودکان، سالمندان، بیماران مزمن قلبی، دیابتی و مبتلایان به نارسایی کلیه و مبتلایان برخی بیماری‌های پوستی که با اختلالات غدد عروقی مواجهند می باشند و افرادی با سابقه مصرف داروهای ضد افسردگی، پارکینسون و پرفشاری خون را دارند در ساعات اوج گرما (ساعت ۱۰ تا ۱۶) از منزل خارج نشوند. در صورت قرارگیری فرد در محیط گرم، سیستم تنظیم درجه حرارت بدن از کار می‌افتد که این وضعیت در محیط‌های گرم و مرطوب و فعالیت‌های بدنی شدید تشدید می‌شود. با افزایش درجه حرارت بدن برای جبران، تعریق بیشتر شده و متعاقب آن جریان خون به سمت نواحی سطحی بدن (پوست) افزایش می‌یابد. از عوارض تعریق شدید از دست دادن مقادیر فراوان مایعات بدن به همراه نمک است. نشانه‌های گرمازدگی: از علائم گرمازدگی افزایش دمای مرکزی بدن، خشکی پوست، افزایش تعداد تنفس، حالت گیجی و در نهایت عدم هشیاری می باشد. گاهی شدت گرما به حدی است که فرد از فرط گرمازدگی وارد خستگی گرمایی می‌شود. احتمال بروز گرمازدگی در محیط گرم و مرطوب را بیشتر است. در این حالت، پوست برافروخته و حتی بی‌رنگ و رنگ پریده و گاهی تیره می‌شود و سردرد و در موارد شدیدتر گرفتگی و درد شدید عضلات، اختلال در ذهن و تکلم، پرخاشگری، خواب آلودگی، گیجی، کاهش و سستی عکس‌العمل تشنج و در بدترین شرایط کما و مرگ بروز می‌کند. از سوی دیگر، علائمی مانند پوست خشک و داغ، تهوع یا استفراغ، سنکوپ، تشنج، اختلالات ریتم قلب، اختلال تکلم، افت فشار خون (به دلیل دهیدراسیون و اتساع عروق محیطی)، نبض ضعیف، هذیان، کاهش حجم ادرار و در موارد پیشرفته عدم هوشیاری شود که در صورت عدم رسیدگی به بیمار می‌تواند کشنده باشد. کمک به فرد گرمازده: در نخستین اقدام برای کمک به فرد گرمازده باید سریعا وی را از محیط گرم خارج کرد و در وضعیت پشت خوابانده شود سپس با پارچه‌ای مرطوب یا کیسه یخ، گرم‌ترین نواحی (چین‌های بدن) نظیر گردن، کشاله ران، زیر بغل و پشت زانو خنگ نگه داشته شود. فرد گرمازده به علت تعریق، مایعات فراوانی را از دست می‌دهد، و غلظت خون فرد گرمازده افزایش می‌یابد؛ بنابراین خون‌رسانی به قلب و مغز دچار اختلال می‌شود در این شرایط بالا نگه داشتن پاها توصیه می‌شود. چنانچه فرد گرمازده با کرامپ‌های عضلانی، هشیار و قادر به تحمل مصرف مایعات است می‌توان مایعات خنک را به وی خوراند و به جبران نمک از دست رفته یک قاشق چایخوری نمک به یک لیتر آب (معادل ۴ لیوان) اضافه و در صورت امکان به این محلول اندکی مواد شیرین افزوده شود. در صورت عدم توانایی نوشیدن مایعات توسط فرد گرمازده انتقال وی به یک مرکز درمانی الزامی‌است، برای افراد گرمازده استراحت ۲۴ ساعته توصیه می‌شود. چگونه از گرمازدگی پیشگیری کنیم؟ توصیه می شود لباس‌های خنک، نخی و پنبه‌ای نازک و به رنگ روشن که امکان تبادل هوا فراهم شود پوشیده شود بدین ترتیب با تبخیر مناسب از بروز گرمازدگی جلوگیری می‌شود. در هوای گرم از خوردن غذای چرب و سنگین خودداری شود، افرادی که ناگزیر به فعالیت‌های ورزشی در هوای گرم هستند باید برای سازگاری بدن از نرمش‌های سبک آغاز کنند و فعالیت‌های ورزشی سنگین را به ابتدای صبح و یا عصر موکول نمایند، با چکاندن چند قطره آبلیمو در آب آشامیدنی و مقدار کمی نمک، ترکیب مناسبی به دست می‌آید که می‌تواند کمک زیادی به پیشگیری از بروز گرمازدگی باشد و خودداری از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم خورشید و استفاده از مایعات به میزان قابل توجه از جمله توصیه‌های مقابله با گرمازدگی است که باید جدی گرفته شود. |
تغذيه مناسب برای ورزشكاران كوچكی كه ورزش را برای اوقات فراغت خود انتخاب می كنند
برای اينكه تفريح ،ورزش و سلامتی را با هم آشتی بدهيد بايد تغذيه ی مناسب و متناسب با نيازهای بچه ها را در اختيار شان قرار دهيد
با وجود اينكه بچه ها متابوليسم متفاوتی دارند اما داشتن تغذيه درست قبل از شروع ورزش بسيار مهم است .
بهترين حالت اين است كه ورزشكاران كوچك روزانه ميوه ، سبزيجات ، غلات ، نان و مواد غذايی نشاسته ای ، محصولات لبنی و همچنين گوشت و ماهی مصرف كنند . برای آشنائی با تغذيه ی مناسب برای ورزشكاران كوچك اين مطلب را از دست ندهيد.
قبل از شروع مطلب و معرفی مواد غذائی مفيد برای بچه های ورزشكار اجازه دهيد راجع به شكلات سياه صحبت كنيم . شكلات شهرت بدی پيدا كرده اما اين شهرت نارواست . اين ماده غذائی خواص زيادی دارد كه برای سلامتی خوب است برای همين نيازی ندارد مصرف آن را برای فرزندتان قدغن كنيد . روزانه مصرف يك تا دو مربع از اين ماده غذائی كافی است كه جسم و روح بچه ها سالم بماند.
ورزشكاران كوچك غلات بخورند : برای شروع يك روز خوب به بچه هايتان غلات بدهيد . غلات برای داشتن تعادل غذائی لازم و ضروری است به خاطر اينكه سرشار از پروتئين ها و گلو سيدها (كربوهيدرات ها ) هستند و مواد ضروری بدن را تامين می كنند . اين مواد غذائی مفيد به تقويت و بالا بردن قدرت عضلات كمك كرده و حاوی ويتامين های خانواده ی B می باشند كه به عملكرد خوب سيستم عصبی كمك می كنند.
ورزشكاران كوچك لبنيات بخورند : محصولات لبنی منبع اصلی كلسيم هستند . بهتر است بچه ها برای وعده ی صبحانه يا ميان وعده حتماً پنير و ماست بخورند و يا شير بنوشند . به خاطر اينكه محصولات لبنی برای رشد و به خصوص استحكام استخوانها لازم است . از اين گذشته شير بيش از 15 عنصر مغذی مانند كلسيم ، ويتامين D و پروتئين ها را نصيب بدن می كند. برای همين محصولات لبنی برای ورزشكاران كوچك لازم و ضروری است .
ورزشكاران كوچك آب ميوه بنوشند : معمولاً بچه ها چندان علاقه ای به خوردن ميوه نشان نمی دهند . در عوض آب ميوه را راحت تر می نوشند . آب ميوه ها هم همان خاصيت ميوه را دارند و سرشار از ويتامين ها هستند كه انرژی بخش است . سعی كنيد آب ميوه داخل ساك اين ورزشكاران كوچك قرار دهيد تا در فواصل تمرينات مصرف كنند .
ورزشكاران كوچك ميوه بخورند : درست است كه بچه ها آب ميوه ها را راحت تر می پذيرند اما در هر حال لازم است كه آن ها را به ميوه خوردن تشويق كنيد . حتماً در هر وعده ی غذائی شان يك يا دو واحد ميوه بگنجانيد .
ميوه ها سرشار از ويتامين بوده و كم كالری هستند . برای تشويق كردن بچه ها به ميوه خوردن بهتر است سالاد ميوه و يا كمپوت درست كنيد . در هر حال آنها را به ميوه خوردن ترغيب كنيد .
ورزشكاران كوچك پاستا بخورند : بر خلاف باورهای رايج ، خوردن پاستاها قبل و بعد از ورزش جزء يك برنامه ی غذائی سالم محسوب می شود . پاستا ها سرشار از گلوسيد (كربوهيدرات ها ) هستند برای همين ذخيره ی انرژی را بالا می برند و باعث سيری به موقع می شوند. برای همين بهتر است برای ورزشكار كوچكتان پاستا تهيه كنيد البته حواستان باشد كه آن را خيلی چرب نكنيذد. توجه داشته باشيد كه گلوسيدها (كربوهيدرات ها ) در نان ، برنج ، سيب زمينی و ميوه های خشك نيز وجود دارد .
ورزشكاران كوچك گوشت بخورند : توصيه می كنيم برای داشتن يك تغذيه ی مناسب روزانه حداقل يك تا دو مرتبه گوشت ، ماهی و تخم مرغ مصرف كنيد برای همين لازم است كه بچه ها نيز به طور منظم گوشت بخورند .گوشت حاوی پروتئين هايی است كه به راحتی جذب بدن می شوند . گوشت علاوه بر پرو تئين ، حاوی آهن نيز می باشد و باعث تقويت استخوان ها و عضلات می شود .
ورزشكاران كوچك سبزيجات بخورند : سبزيجات همان خاصيت ميوه ها را دارند اما متاسفانه بچه ها علاقه ی كمی به اين مواد غذائی مفيد نشان می دهند. برای داشتن يك تغيه ی سالم و متنوع لازم است كه هر روز به بچه ها سبزيجات بدهيد . اين مواد غذائی سرشار از ويتامين C هستند و به رشد بچه ها كمك زيادی می كنند . سعی كنيد تنوع ايجاد كرده و خلاقيت به خرج دهيد تا بچه ها سبزيجات بيشتری بخورند. سوپ سبزيجات درست كنيد . آنها را به شكل پوره در آورده و كنار بشقابشان قرار دهيد و غيره ....
ورزشكاران كوچك ماهی بخورند : در تمام مراحل رشد بچه ها ، پروتئين ها نقش مهمی دارند . برای همين لازم است كه بچه ها ماهی بخورند . در واقع اين ماده ی غذائی حاوی عناصر مغذی زيادی می باشد كه امگا 3 ها يكی از اين عناصر ضروری است . ببينيد فرزندتان چه نوع ماهی را دوست دارد و يا نظرش در مورد نحوه ی طبخ آن چيست . در هر حال سعی كنيد هفته ای دو تا سه مرتبه به بچه ها ماهی بدهيد .
فهرست اصلی
پیوندها